„Edukacja w zakresie przyrodniczych i ekologicznych atrakcji turystycznych Warmii i Mazur poprzez zwiedzanie w ramach wyjazdów studyjnych”to nazwa zadania jakie Warmińsko – Mazurska Regionalna Organizacja Turystyczna realizowała przy wsparciu finansowym Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Olsztynie.
Celem projektubyło przeprowadzenie cyklu szkoleń edukacyjnych, których odbiorcami byli pracownicy branży turystycznej zrzeszonej w Lokalnych Organizacjach Turystycznych funkcjonujących na terenie województwa warmińsko-mazurskiego, jak i w Warmińsko-Mazurskiej Regionalnej Organizacji Turystycznej, pracownicy informacji turystycznych województwa warmińsko-mazurskiego oraz studenci kierunku Turystyka i Rekreacja Wydziału Nauk o Środowisku Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
Szkolenia odbyły się 10 i 17 maja 2017 r.prowadzone były przez przewodnika turystycznego na terenie Pojezierza Mrągowskiego i Parku Krajobrazowego Wzgórz Dylewskich.
Warmia i Mazury to krainy hojnie wyposażone w dobrodziejstwa natury. Mamy tu zarówno rozległe i gęste lasy, kręte rzeki, strumienie i niewielkie stawki, jak i bezkresne jeziora o przepastnej głębi. Są też tajemnicze, niezbadane zatoczki, samotne wyspy, mroczne leśne rozpadliny i zagadkowe głazy. Wszystkich tych atrakcji i sekretów, które są tworem nieograniczonej w swej pomysłowości natury, nie sposób odkryć w trakcie jednej wyprawy. Stąd mamy całe rzesze turystów, ale też i lokalnych mieszkańców, którzy wypuszczają się na liczne wycieczki, przy okazji każdej z nich odkrywając coś nowego.
W regionie występuje wiele gatunków fauny i flory będących pod ochroną. Najcenniejsze obszary objęto specjalnym nadzorem, stąd istnieje tu osiem parków krajobrazowych i ponad sto rezerwatów. Najbardziej znany jest Mazurski Park Krajobrazowy, na terenie którego znajduje się Puszcza Piska i największe polskie jezioro – Śniardwy. Znajdziemy tu m.in. Rezerwat „Zakręt”, czyli ścieżkę przyrodniczą prowadzącą przez rezerwat torfowiskowy wokół jednego z trzech jeziorek dystroficznych, położony około 1 km na zachód od wsi Krutyń, przy drodze prowadzącej do Jeziora Mokrego. Można tu spotkać ciekawe okazy flory, m.in. owadożerną rosiczkę oraz pływające wyspy torfowe, a także zaobserwować proces zarastania bezodpływowych jeziorek śródleśnych. Dzięki pomostom i kładkom prowadzącym przez mokre i trudne do przejścia tereny ścieżka jest dostępna dla wszystkich grup turystów, również osób poruszających się na wózkach inwalidzkich.
Innym, równie doskonałym, sposobem odkrywania bogactwa naturalnego Warmii i Mazur jest uczestnictwo w spływie kajakowym. Jedna z ciekawszych tras kajakowych – Szlak Krutyni – liczy przeszło 100 km i przebiega przez najcenniejsze przyrodniczo tereny. Rozpoczyna swój bieg z jeziora Warpuńskiego niedaleko Sorkwit, kończy zaś w Krainie Wielkich Jezior Mazurskich w miejscowości Ruciane – Nida. Przeszło połowa szlaku przebiega przez tereny wspomnianego wyżej Mazurskiego Parku Krajobrazowego. Spotkać można tu wiele cennych okazów fauny i flory. Nieodłącznym towarzyszem spływów jest czapla siwa, która szczególnie upodobała sobie tereny wzdłuż szlaku. Zróżnicowane ukształtowanie terenu, bogactwo roślin i zwierząt, niezbadane gęstwiny lasów, tajemnicze torfowiska, leśne jeziorka i strumienie, sprawiają, że mamy tu do czynienia z całym warmińsko-mazurskim ekosystemem w pigułce. Mazurski Park Krajobrazowy można odkrywać nie tylko w czasie spływu kajakiem – znajdziemy tu liczne ścieżki przyrodnicze i szlaki rowerowe o łącznej długości ponad 150 km, a także wieże obserwacyjne, z których można podziwiać dzikie ptactwo.
Na granicy Mazurskiego Parku Krajobrazowego, nad jeziorem Kuc w Kosewie Górnym znajduje się stacja badawcza Polskiej Akademii Nauk – ferma jeleniowatych, której największą atrakcją jest możliwość odbycia spaceru wśród jeleni pasących się tu licznie na malowniczych pastwiskach. Zwierzęta żyją tu w warunkach zbliżonych do naturalnych. W muzeum znajdującym się na terenie stacji można natomiast podziwiać imponującą kolekcję poroży.
Unikalny na skalę światową rezerwat faunistyczny Jezioro Łuknajno daje możliwość podziwiania dziko żyjących gatunków ptaków – żyje ich tu w sumie 96 gatunków! Swoje miejsca lęgowe mają tu m.in. drapieżne orliki krzykliwe, kanie czarne, bieliki i rybołowy. Na terenie rezerwatu rozstawione są wieże widokowe, dzięki którym możemy obserwować te wspaniałe gatunki w ich naturalnym środowisku.
W innej części województwa czeka warty odkrycia Park Krajobrazowy Wzgórz Dylewskich, który swoimi granicami obejmuje zachodnią część Garbu Lubawskiego. Jego najwyższe wzniesienie liczy 312 m n.p.m. Na Górze Dylewskiej, bo o niej mowa, znajduje się 37-metrowa wieża widokowa umożliwiająca podziwianie przepięknej panoramy wzgórz. Na obszarze parku zlokalizowane są aż trzy rezerwaty przyrody: Jezioro Francuskie – obejmujące śródleśne jezioro położone w pobliżu Góry Dylewskiej, Dylewo – rezerwat chroniący buczynę pomorską, Rzeka Drwęca – rezerwat chroni wody rzeki Drwęcy, jej dopływy i jeziora, przez które przepływa. W dorzeczu Drwęcy obserwuje się występowanie wielu gatunków ryb typowych dla wód o charakterze podgórskim, jak i nizinnym, głównie: pstrąga, łososia, troci i certy. Park Krajobrazowy Wzgórz Dylewskich pokryty jest rozległą siecią oznakowanych, niezwykle atrakcyjnych szlaków turystycznych. Jednym z nich jest ścieżka przyrodnicza „Góra Dylewska”, która swój początek bierze na szczycie Góry Dylewskiej, zatacza pętlę przy jeziorze Francuskim i wraca do punktu wyjścia. Jest to jeden z najbardziej malowniczych zakątków w okolicy. Wzdłuż długiej na 2 km ścieżki ustawiono 18 tablic tematycznych oraz tabliczki z nazwami drzew i krzewów. Znajdziemy tu także miejsce na odpoczynek w „zielonej klasie pod kasztanowcem” oraz plac zabaw dla dzieci. Warte odwiedzenia jest również Lapidarium Geologiczne, w którym zgromadzono liczne okazy głazów. Znajdziemy tu sporą kolekcję eratyków przewodnich, są też gnejs oczkowy, pegmatyty oraz głazy narzutowe. Zgromadzone okazy reprezentują wszystkie typy petrograficzne skał – magmowe, osadowe, metamorficzne. Najciekawsze z nich zostały opatrzone osobną tablicą i dokładnie opisane.
Jak wynika z powyższych przykładów, które stanowią jedynie wycinek dostępnych możliwości, powszechne kojarzenie Warmii i Mazur głównie z jeziorami jest dużym niedopatrzeniem, ponieważ krainy te obfitują w wiele innych zasobów i atrakcji przyrodniczych, a spotykana tu różnorodność ukształtowania terenu i bogactwo fauny i flory, czynią je naprawdę wyjątkowymi i wartymi odkrywania.
Korzystamy z dofinansowania Wojewódzkiego Funduszu
Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Olsztynie
